ΤΑ ΓΛΥΠΤΑ του Παρθενώνα ΚΑΙ Η ΟΣΜΗ ΤΗΣ ΑΠΟΙΚΙΟΚΡΑΤΙΑΣ…

Αμ πώς πλούτισε η χώρα του; Με τις αρπαγές και την τοκογλυφία της αποικιοκρατίας της. Ξεζούμισε Ασία, Αφρική και Εγγύς Ανατολή (και όχι μόνον) καταληστεύοντας τον φυσικό και πολιτισμικό τους πλούτο.

Θα υπήρχε άραγε Βρετανικό Μουσείο χωρίς τα εκατομμύρια των αντικειμένων σπό τουλάχιστον διακόσιες διαφορετικές χώρες του πλανήτη; Μόνο από τον ελλαδικό χώρο έχει πολλές χιλιάδες έργων τέχνης, ενώ τα εκθέματα ελληνικού και ελληνορωμαϊκού πολιτισμού από τη Μ. Ασία και τις μεσογειακές χώρες είναι πολύ περισσότερα. Αποκτήματα όλα της λεηλασίας αιώνων!

Για την ιστορία…

Ο πρώτος που είχε εμμέσως θέσει θέμα επιστροφής των γλυπτών της Ακρόπολης στη γενέτειρά τους ήταν ο Λόρδος Μπάιρον. Όταν ταξίδεψε στην Αθήνα το 1809 και ανέβηκε προσκυνητής στον Ιερό Βράχο, λυπήθηκε πολύ και αγανάκτησε στη θέα των λεηλατημένων ναών.

Έτσι, στο ποίημά του με τίτλο «Η κατάρα της Αθηνάς», εξαπέλυσε δριμύ κατηγορητήριο εναντίον του αρχαιοκάπηλου λόρδου Έλγιν. Στο απόσπασμα που ακολουθεί, δηλώνει, μέσα από το ειρωνικό βρετανικό χιούμορ του, την απέχθειά του στην πουριτανική και υποκριτική κοινωνία της εποχής του:

THE CURSE OF MINERVA – (Η ΚΑΤΑΡΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ)

(στ. 157-174 και 183-206, μτφρ Πάνου Καραγιώργου)

Και τεμπέλικα τα αρχαία σαν χαζοί θα σχολιάζουν,

ενώ οι γεροντοκόρες από πόθο θα στενάζουν

και θα κατατρώγουν όλες ψηλαφώντας με τα μάτια

των υπέροχων γιγάντων τα μαρμάρινα κομμάτια,

και θλιμμένες θα φωνάζουν, όταν δουν τους ανδριάντες:

“Ω, οι Έλληνες οι αρχαίοι ήτανε στ’ αλήθεια άντρες!”

Και συγκρίνοντάς τους τώρα με εκείνους τους γενναίους,

θα ζηλέψουν τη Λαΐδα για τους φίλους Αθηναίους.

Πότε σύγχρονη γυναίκα θα ’χει τέτοιον εραστή;

Άχ, αλίμονο, ο σερ Χάρρυ δεν του μοιάζει του Ηρακλή…

[…]

Και στο τέλος, μες στο τόσο το ανώνυμο το πλήθος,

θα βρεθεί κάποιος διαβάτης που θα έχει λίγο ήθος·

λυπημένος, βλέποντάς τα, άφωνος θ’ αγανακτήσει,

θα θαυμάσει τα κλεμμένα, μα τον κλέφτη θα μισήσει.

Ώ, καταραμένη να ’ναι η ζωή του και ο τάφος

και οργή να συνοδεύει το ιερόσυλό του πάθος.

Τ’ όνομά του η Ιστορία δίπλα σ’ εκεινού θα γράψει

του τρελού, που της Εφέσου το ναό ’χε κατακάψει.

Κι η κατάρα μου πιο πέρα απ’ τον τάφο να τον πάει

και το μίσος αιωνίως και τους δυο να κυνηγάει.

Ο Ηρόστρατος και ο Έλγιν, και οι δυο ατιμασμένοι,

μα ο δεύτερος πιο μαύρος απ’ τον πρώτο θ’ απομένει.

………………………………………………………………………………………………….

Ολόκληρο το ποίημα στο πρωτότυπο εδώ:

ΥΓ1. Και να μην ξεχνάμε ότι κατά τη διάρκεια της μάχης της Αθήνας τον Δεκέμβρη του 1944, Βρετανοί στρατιώτες είχαν κάνει κατάληψη στον Παρθενώνα και χρησιμοποιούσαν τα γλυπτά, άλλοτε για να καθαρίζουν τα όπλα τους και άλλοτε για να απλώνουν μπουγάδα με τα σώβρακά τους. Έχουν απαθανατιστεί σε φωτογραφίες του «Life».

ΥΓ2. Δεδομένης πάντως της διαχρονικής βρετανικής πολιτικής, δεν αποκλείεται η αγενής στάση του Βρετανού πρωθυπουργού να μην συνδέεται μόνο με την υποστήριξη του Βρετανικού Μουσείου αλλά να καλύπτει την πρόθεση της βρετανικής κυβέρνησης να ευνοήσει εξοπλιστικά την Τουρκία με την πώληση υπερσύγχρονων μαχητικών αεροσκαφών…